Pijn en stijfheid net boven de hiel zijn de belangrijkste kenmerken van een achillespees blessure. Sporters die aan duurtraining of veel sprongvormen doen, lopen meer risico om dit te krijgen. Denk bij duurtraining aan hardlopers en bij sprongvormen aan volleybal. Bij rust nemen denk je hé het is weg! Maar helaas, meestal komt de klacht weer terug. Soms zo erg dat sporten niet meer gaat.
Drie variaties
Er zijn grofweg drie verschillende types van achillespees klachten: de acuut overbelaste pees, de degeneratieve pees en de acuut overbelaste degeneratieve pees. De acuut overbelaste pees komt vaak voor bij jonge sporters. Deze klacht komt vrij snel opzetten en is veroorzaakt door een plotse overbelasting. Veelal teveel doen in korte tijd. Denk aan de start van het seizoen na de winterstop. Het herstelt ook weer vrij snel. De degeneratieve pees wordt vaak niet opgemerkt, omdat deze veelal geen pijn doet. Het is een typische blessure voor ouderen. Door te weinig doen en ouder worden 'degenereert' (verslechterd) het kwaliteit van de pees. Deze kunnen ook plots scheuren. De meeste voorkomende achillespees klacht is de combinatie van de eerste twee types: de acuut overbelaste degeneratieve pees. Dit zijn vaak de sporters die ermee doorlopen. Ze nemen even rust, de pijn neemt af, en ze beginnen weer. De pijn komt toch weer terug als je weer meer gaat belasten. Zo gaat het af en aan. Elke keer als je overbelast dan beschadig je de pees een héél klein beetje. Met rust geneest het een beetje, met hulp van wat littekenweefsel. Maar dat littekenweefsel is niet sterk genoeg. Dus bij weer zwaarder belasten, beschadigd het weer. En zo gaat dat keer op keer. Het kwaliteit van de pees daalt ('degeneratie') en als je weer meer/zwaarder/vaker gaat sporten krijg je last ('acute overbelasting').
Wat is eraan te doen
Er zijn verschillende methodes om dit te behandelen. De ene is meer wetenschappelijk bewezen dan de andere. Onderzoek lijkt aan te tonen dat opbouwende krachttraining van de kuitspieren effectief is in het verminderen van pijn en om weer te kunnen sporten. Complete rust wordt in ieder geval afgeraden. Pezen hebben namelijk een hekel aan rust houden. Ze hebben belasting nodig om soepel en sterk te blijven. Laat u adviseren door een sportfysiotherapeut wat bij u kan helpen.
Pezen hebben een hekel aan rust houden.
Sportfysiotherapie Nieuwerkerk hanteert de methode van Jill Cook. Deze, en afgeleide daarvan, wordt ook gebruikt door sportartsen van verschillende academische ziekenhuizen, waaronder het Erasmus MC in Rotterdam. Deze methode is overigens niet alleen geschikt voor de achillespees, maar ook voor klachten aan de knieschijfpees, heuppees, liespees en schouderpezen. Het weefsel is namelijk hetzelfde: peesweefsel. Alleen verschilt de manier waarop we de pezen gebruiken per sport.
Loading
Zoals gezegd bestaat voor opbouwende krachttraining ('loading') het meeste bewijs. Dit verloopt in verschillende stappen. De methode volgens Jill Cook bestaat uit vier revalidatie-fases:
1 ) Isometrie; doel is om de pijn te verminderen
2) Kracht; spierkracht van de kuiten trainen
3) Energie-opslag; kwaliteit van de pees verbeteren
4) Energie-release; pees weer leren gebruiken in sport
De inhoud van de krachttraining is individueel en sportspecifiek. De sportfysiotherapeut bepaald samen met de sporter hoe en wat je het beste kunt trainen. Ook kan er vaak doorgegaan worden met de reguliere sport, hetzij aangepast. Belangrijk is om de pijn in de gaten te houden. Deze pijnmonitoring werkt als volgt: geef de ervaren pijn een score van 0 tot 10, waarbij 0 staat voor "helemaal geen pijn" en een 10 voor de "ergst denkbare pijn". Vervolgens hanteren we grofweg: pijnscore 0-3 is normaal (training mag zwaarder/langer/vaker/etc.), pijnscore 3-5 is acceptabel (training continueren, maar niet veranderen) en een pijnscore hoger dan 5 is te hoog (training moet veranderd worden).
Comentarios